ពិភពលោកបច្ចុប្បន្ននេះគឺជាពិភពឌីជីថល។ យើងប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យាសម្រាប់ការងារ ការសិក្សា ទំនាក់ទំនង និងការកម្សាន្ត។ យើងប្រើកម្មវិធីដូចជា WhatsApp, Google, និង Instagram ប៉ុន្តែសំណូរសួរថាតើយេនឌ័រមានតួនាទីអ្វីនៅក្នុងបច្ចេកវិទ្យា ហើយយើងអាចប្រើប្រាស់វាបានយ៉ាងដូចម្តេច?
អាយុនៃការចូលប្រើឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិកជាលើកដំបូងគឺមិនដូចគ្នាទេ ប៉ុន្តែជារឿយៗត្រូវបានគេរាយការណ៍ថាកុមារដែលមានអាយុប្រហែល ១០-១២ ឆ្នាំ បានចាប់ផ្តើមប្រើប្រាស់ឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិក។ នេះត្រូវបានបញ្ជាក់ដោយការស្រាវជ្រាវនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាដែលបានរកឃើញថាមនុស្សវ័យជំទង់កាន់ធំ អត្រានៃការប្រើប្រាស់ទូរស័ព្ទស្មាតហ្វូនកាន់តែខ្ពស់ ដែលមាន៣១ ភាគរយក្នុងចំណោមមនុស្សវ័យជំទង់ដែលមានអាយុពី១៥ ទៅ១៩ ឆ្នាំ បើធៀបនឹងមនុស្សដែលមានវ័យ ១០-១២ ឆ្នាំមានត្រឹមតែ៦ ភាគរយប៉ុណ្ណោះ។
នេះបង្ហាញពីភាពខុសប្លែកគ្នាយ៉ាងខ្លាំងសម្រាប់ក្មេងស្រី និងក្មេងប្រុសនៅតាមតំបន់ជនបទ ប៉ុន្តពួកគេមានទំនោរក្នុងការចូលប្រើប្រាស់នៅពេលក្រោយ និងមានលទ្ធភាពប្រើប្រាស់តិចជាងមុន។
មនុស្សវ័យជំទង់លេងអ៊ីនធឺណិតច្រើនជាងក្មេងជំទង់វ័យក្មេង។ នេះត្រូវបានបង្ហាញដោយការសិក្សាមួយដែលធ្វើឡើងជាមួយមនុស្សវ័យជំទង់ដែលមានអាយុពី ១១-១៩ ឆ្នាំនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ឥណ្ឌូនេស៊ី ម៉ាឡេស៊ី និងប្រទេសថៃ ដែលបានរកឃើញថាក្មេងជំទង់វ័យបានប្រើប្រាសកម្មវិធីWhatsApp លេងហ្គេម និងការបង្កើតមាតិកា។
នៅឆ្នាំ២០២២ ប្រមាណ៧៣ ភាគរយនៃយុវជនមកពីតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិកដែលមានអាយុពី១៥ ទៅ២៤ ឆ្នាំកំពុងប្រើប្រាស់អ៊ីនធឺណិត។ នៅឆ្នាំ២០៣០ វាត្រូវបានគេប៉ាន់ប្រមាណថា៨០ ភាគរយនៃការងារនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍នឹងត្រូវការជំនាញឌីជីថលជាចម្បង។ យ៉ាងណាក៏ដោយ ក្មេងស្រី និងស្ត្រីវ័យក្មេងទំនងមិនមានទំនោជ្រើសរើសអាជីពផ្នែកបច្ចេកវិទ្យា រួមទាំង STEM (វិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកវិទ្យា វិស្វកម្ម និងគណិតវិទ្យា) ពីព្រោះទាំងនេះត្រូវបានចាត់ទុកថាជា “ការងាររបស់បុរស” ឬ “មុខវិជ្ជាទាំងនេះពិបាកពេក”។
សំណួរសួថាហេតុអ្វី? គម្លាតយេនឌ័រ កង្វះចំណេះដឹងអំពីរបៀបប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យា និងការចូលប្រើឧបករណ៍ និងទិន្នន័យអាចធ្វើឱ្យក្មេងស្រីកាន់តែលំបាកក្នុងការអភិវឌ្ឍជំនាញឌីជីថល។
ក្មេងស្រីមានលទ្ធភាពតិចជាងក្មេងប្រុស ១.៨ ដងក្នុងការមានទូរស័ព្ទស្មាតហ្វូន។ ស្ត្រីមាន ២៥ ភាគរយ តិចជាងបុរសក្នុងការដឹងពីរបៀបប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យាសម្រាប់សកម្មភាពប្រចាំថ្ងៃ។ ប្រហែល២៧ ភាគរយនៃក្មេងស្រីបានប្រើប្រាស់អ៊ីនធឺណិតនៅលើទូរស័ព្ទរបស់ពួកគេ ធៀបនឹងក្មេងប្រុស៤៦ ភាគរយ។ ខណៈដែលក្មេងស្រី និងក្មេងប្រុសជាញឹកញាប់មានកម្រិតស្រដៀងគ្នានៃអក្ខរកម្មឌីជីថលនៅវ័យក្មេង កម្រិតនៃការយល់ដឹងរបស់ក្មេងស្រីក្នុងវិស័យបច្ចេកវិជ្ជាទាបជាងក្មេងប្រុសនៅពេលដែលពួកគេធំឡើង ហើយក្មេងស្រីមិនសូវមានលទ្ធភាពអភិវឌ្ឍសមត្ថភាពឌីជីថលកម្រិតខ្ពស់នោះទេ។
កត្តារួមចំណែកដែលធ្វើអោយប៉ះពាល់ដល់ក្មេងស្រី រួមមានកង្វះលទ្ធភាពប្រើប្រាស់ឧបករណ៍ ឧបសគ្គភាសា និងប្រពៃណីទំនៀបទំលាប់។ ជាពិសេសក្មេងស្រីនៅតាមជនបទ កំពុងតែខ្វះខាតការគាំទ្រក្នុងការអភិវឌ្ឍជំនាញឌីជីថលកម្រិតខ្ពស់ ដើម្បីត្រៀមខ្លួនសម្រាប់អនាគត។
តើយើងអាចធ្វើអ្វីបានអំពីគម្លាតបែងចែកយេនឌ័រឌីជីថល?
របាយការណ៍អក្ខរកម្មឌីជីថលស្តីពីក្មេងស្រីដែលបានចេញផ្សាយនៅក្នុងខែមេសា ឆ្នាំ២០២៣ ជំរុញឱ្យភាគីពាក់ព័ន្ធរួមទាំងរដ្ឋាភិបាល និងវិស័យឯកជនដោះស្រាយគម្លាតបែងចែកយេនឌ័រឌីជីថល ដោយគាំទ្រដល់ការពង្រឹងអំណាចក្មេងស្រីក្នុងការអភិវឌ្ឍសមត្ថភាពឌីជីថលកម្រិតខ្ពស់ប្រកបដោយសុវត្ថិភាព និងដោយធានាថាទាំងកុមារី និងក្មេងប្រុសបានបង្កើនលទ្ធភាពប្រើប្រាស់អ៊ីនធឺណិត និងឌីជីថលដែលមានតម្លៃសមរម្យ។ នេះគូសបញ្ជាក់ពីតម្រូវការក្នុងការបង្កើតទិន្នន័យបន្ថែមអំពីជំនាញឌីជីថលនិងដើម្បីដោះស្រាយបទដ្ឋានប្រពៃណីដែលកម្រិតការយល់ដឹងរបស់ក្មេងស្រីពាក់ព័ន្ធនឹងបច្ចេកវិទ្យា និងឱកាសសិក្សារបស់ក្មេងស្រី។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍ទីក្រុងបាងកក ឆ្នាំ២០២២ និងសេចក្តីប្រកាសស្តីពីការផ្លាស់ប្តូរឌីជីថលនៃប្រព័ន្ធអប់រំនៅក្នុងអាស៊ាន បញ្ជាក់ពីការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់រដ្ឋាភិបាលក្នុងការផ្សារភ្ជាប់ការបែងចែកគម្លាតឌីជីថល។ លើសពីនេះ អង្គការដូចជា UNICEF កំពុងធ្វើការជាមួយដៃគូដើម្បីផ្តល់ឧបករណ៍ និងការបណ្តុះបណ្តាលគ្រូបង្រៀន សិស្សស្រី និងសិស្សប្រុស ដើម្បីផ្តល់ឱកាស និងសក្តានុពលសម្រាប់អនាគតឌីជីថល។
ការជួយគាំទ្រក្មេងស្រីគឺមានសារៈសំខាន់ និងផ្តល់អនាគតល្អដល់ពួកគេ។ Si ជាក្មេងស្រីអាយុ១១ ឆ្នាំមកពី Ham Rong សហគមន៍ជនបទក្នុងប្រទេសវៀតណាមតែងតែចូលចិត្តរៀនមុខវិជ្ជាដូចជា វិទ្យាសាស្រ្ត បច្ចេកវិទ្យា វិស្វកម្ម និងគណិតវិទ្យា ប៉ុន្តែការអនុវត្តជាក់ស្តែងនៃបច្ចេកវិទ្យាដែលផ្តល់ដោយរដ្ឋាភិបាលដោយមានការគាំទ្រពីអង្គការយូនីសេហ្វគឺជាអ្វីដែលថ្មីសម្រាប់នាង។
នេះជាអ្វីដែលត្រូវធ្វើបន្តទៀត។ អាទិភាពសំខាន់ដែលត្រូវតែដោះស្រាយគឺការខ្វះខាតនៃលទ្ធភាពចូលប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធឌីជីថលនៅក្នុងប្រព័ន្ធអប់រំសាធារណៈ ជាពិសេសសម្រាប់ក្មេងស្រី និងនៅតំបន់ជនបទ។ ការគាំទ្រក្មេងស្រីឱ្យរៀនជំនាញឌីជីថលដោយមានការគាំទ្រពីគ្រូរបស់ពួកគេគឺមានសារៈសំខាន់។ គ្រូបង្រៀនគឺជាគន្លឹះក្នុងការកាត់បន្ថយគម្លាតយេនឌ័រទាក់ទងនឹងបច្ចេកវិទ្យានៅក្នុងថ្នាក់រៀន ដែលពួកគេអាចគាំទ្រដល់ការអភិវឌ្ឍជំនាញឌីជីថល និងអក្ខរកម្មសម្រាប់ក្មេងស្រី។
រួមគ្នា អង្គការយូនីសេហ្វ និងដៃគូនានា ជាពិសេសវិស័យសាធារណៈ អាចយកឈ្នះលើគម្លាតឌីជីថល និងជួយក្មេងស្រីអភិវឌ្ឍជំនាញឌីជីថលរបស់ពួកគេ។
សម្រាប់ក្មេងស្រី និងក្មេងប្រុស អនាគតគឺភ្លឺស្វាងជាមួយប្រព័ន្ធឌីជីថល។