អាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធនឹងជំងឺអេដស៍ បានបញ្ជាក់ថា អត្រានៃការឆ្លងជំងឺនៅកម្ពុជាបានកំពុងវិវឌ្ឍទៅរកភាពល្អប្រសើរដោយមកដល់ពេលនេះ មានអ្នកផ្ទុកមេរោគអេដស៍សរុបចំនួន ៧៦០០០នាក់ ឬស្មើនឹងមានពលរដ្ឋ៤នាក់ ផ្ទុកមេរោគអេដស៍ និងមានអ្នកស្លាប់១១០០នាក់ក្នុងមួយឆ្នាំ ឬគិតជាមធ្យមមានមនុស្សចំនួន៣នាក់ក្នុងមួយថ្ងៃបានស្លាប់ដោយសារជំងឺអេដស៍។
លោក ឈឹម ឃិនដារ៉េត អគ្គលេខាធិការអាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធនឹងជំងឺអេដស៍ បានប្រាប់កាសែតខ្មែរថាមស៍កាលពីម្សិលមិញថា បើយោងតាមការប៉ាន់ប្រមាណថាមានអ្នកកំពុងផ្ទុកមេរោគអេដស៍ ចំនួន៧៦.០០០នាក់ ខណៈមានអ្នកឆ្លងមេរោគអេដស៍ថ្មីចំនួន ១,៤០០នាក់ ក្នុង ឆ្នាំ
២០២២ ដែលមានន័យថាមនុស្សប្រហែល ៤នាក់បានឆ្លងមេរោគអេដស៍ជារៀងរាល់ថ្ងៃ និងមានអ្នកស្លាប់ចំនួន
១,១០០នាក់ក្នុងមួយឆ្នាំ ឬ៣នាក់ស្លាប់ក្នុងមួយថ្ងៃ។
លោកបានបន្ថែមថា ក្នុងចំណោមអ្នកផ្ទុកមេរោគអេដស៍ចំនួន៧៦០០០នាក់ មានអ្នកដែលមកទទួលសេវាព្យាបាលដោយឱសថប្រឆាំងមេរោគអេដស៍មានចំនួនជាង៦៥០០០នាក់ ខណៈនៅសល់ចំនួនប្រហែលជាង១២០០០នាក់ ដែលពួកគេមិនទាន់មកទទួលសេវាព្យាបាលនៅឡើយ។
លោកបានបន្តថា៖ «យើងបានកំពុងជម្រុញ និងផ្សព្វផ្សាយទៅកាន់ប្រជាពលរដ្ឋដែលសង្ស័យមានផ្ទុកមេរោគអេដសឲ្យរួសរាន់មកធ្វើតេស្តរកមេរោគអេដស៍ដោយឥតគិតថ្លៃ»។
អគ្គលេខាធិការរូបនេះ បានបន្តអំពាវនាវទៅអ្នកដែលមានផ្ទុក និងឆ្លងជំងឺអេដស៍ត្រូវបន្តប្រើប្រាស់ឱសថប្រឆាំងអេដស៍កុំបញ្ឈបឲ្យសោះ ពីព្រោះឱសថនេះ គឺអាចកាត់បន្ថយអត្រាមេរោគនៅក្នុងរាង្គកាយអឲ្យស្ថិតនៅក្នុងកម្រឹតទាបបំផុត នឹងមិនធ្វើឲ្យសុខភាពចុះខ្សោយលឿន។
យ៉ាងណាមិញញ ក្រសួងសុខាភិបាល បានច្រានចោលទាំងស្រុងចំពោះព័ត៌មានមិនពិត ពីគណនីបណ្តាញទំនាក់ទំនងសង្គមហ្វេសប៊ុក NX Vanlyda ដែលបានបង្ហោះសារដោយមានខ្លឹមសារថា ជំងឺអេដស៍ផ្ទុះឡើងលើមនុស្សជាង ១ពាន់ បង្កឱ្យមានការភាន់ច្រឡំ ដល់សាធារណជន។
លើសពីនេះ ក្រសួងសុខាភិបាល ក៏បានព្រមានដល់ម្ចាស់គណនីហ្វេសប៊ុកខាងលើ បញ្ឈប់ការផ្សាយបែបនេះជាបន្តទៀត។ នេះបើតាមការប្រកាសរបស់ ក្រសួងសុខាភិបាលនៅយប់ថ្ងៃទី៤ ខែសីហា។
លោក អៀង មូលី ប្រធានអាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធនឹងជំងឺអេដស៍ បានមាន ប្រសាសន៍ថា ប្រទេសកម្ពុជាបានរីកចម្រើនយ៉ាងខ្លាំងក្លា ឆ្ពោះទៅរកការបញ្ចប់ការរីករាលដាលនៃជំងឺ អេដស៍ ប៉ុន្តែវិសមភាពនៅតែរារាំងដំណើរការទៅមុខ។
លោកបានបន្ថែមថា នៅចុងឆ្នាំ២០២២ មនុស្សប្រមាណ ៧៦.០០០ កំពុងផ្ទុកមេរោគ អេដស៍ ហើយក្នុងនោះ
៧៤.០០០នាក់ ជាមនុស្សពេញវ័យដែលមានអាយុចាប់ ពី ១៥ ឆ្នាំឡើងទៅ និងប្រហែល ២.០០០ នាក់ជាកុមារដែលមានអាយុះចន្លោះពី០-១៤ ឆ្នាំ។
លោកបានបន្ថែមថា ៨៦% នៃ អ្នកផ្ទុកមេរោគអេដស៍ទាំងអស់បានដឹងពីស្ថានភាពមេរោគអេដស៍របស់ពួកគេ ហើយបានប៉ាន់ស្មានថា មនុស្ស ១១.០០០ មិនដឹងថាពួកគេកំពុងផ្ទុកមេរោគអេដស៍នៅឡើយ។
លោកថា៖ “យើងឃើញថាសមិទ្ធិផលរបស់ប្រទេសកម្ពុជាត្រូវបានចាត់ទុកជាគំរូ ក្នុងការសម្រេចបានខ្ពស់បំផុតនូវអត្រា ទទួលសេវាព្យាបាល និងអត្រាកាត់បន្ថយមេរោគមកកម្រិតទាបបំផុតក្នុងចំណោមអ្នកផ្ទុកមេរោគ អេដស៍”។
ប្រធានអាជ្ញាធម៍ជាតិប្រយុទ្ធនឹងជំងឺអេដស៍រូបនេះ បានមានប្រសាសន៍ថា គិតត្រឹម ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០២២ អ្នកផ្ទុកមេរោគអេដស៍នៅទូទាំងប្រទេសកម្ពុជាមានចំនួនសរុប ៦៤.៩៣១នាក់ បានកំពុងទទួលបានការព្យាបាលដោយឱសថប្រឆាំងមេរោគអេដស៍ ខណៈ ចំនួន ៩៩% នៃអ្នកផ្ទុកមេរោគអេដស៍ដែលដឹងពី ស្ថានភាពរបស់ពួកគេកំពុងទទួលបានការព្យាបាល ហើយ ៩៨% នៃអ្នកផ្ទុកមេរោគអេដស៍លើការ ព្យាបាលត្រូវបានកាត់បន្ថយមេរោគមកកម្រិតទាបបំផុត។
អ្នកស្រី Patricia Ongpin នាយកអង្គការ UNAIDS ប្រចាំប្រទេសកម្ពុជា ឡាវ និងម៉ាឡេស៊ី មានប្រសាសន៍ថា ៖
«ខណៈពេលដែលការឆ្លងមេរោគអេដស៍បានថយចុះគួរឱ្យកត់សម្គាល់ក្នុងចំណោម ពួកគេកំពុងកើនឡើងក្នុងចំណោមបុរស និងជាពិសេសបុរសរួមភេទជាមួយបុរសវ័យក្មេង»។
អ្នកស្រីបន្តថា៖ «ដើម្បីកាត់បន្ថយអត្រានៃការឆ្លងមេរោគអេដស៍ថ្មីឱ្យថយចុះ យើងត្រូវការអន្តរាគមន៍ផ្ដោតសំខាន់ដើម្បី បង្កើនចំណេះដឹងអំពីមេរោគអេដស៍ ក៏ដូចជាការទទួលបានសេវាបង្ការ និងធ្វើតេស្តសម្រាប់ប្រជាជន គន្លឹះវ័យក្មេង ជាពិសេស យើងត្រូវស្វែងរកវិធីថ្មីក្នុងការធ្វើការដើម្បីផ្ដល់សេវាទាក់ទងនឹងមេរោគអេដស៍ដល់អ្នក ដែលមិនទាន់បានទទួលការធ្វើអន្តរាគមន៍»។
លោកស្រីបានបន្ថែមថា កង្វល់សំខាន់ពីរគឺករណីដែលកំពុងបន្តនៃការចម្លងមេរោគអេដស៍ទៅទារក ក៏ដូចជាការ ទទួលបានសេវាទាបសម្រាប់កុមារដែលមានផ្ទុកមេរោគអេដស៍ ស្រ្តីមានផ្ទៃពោះម្នាក់ក្នុងចំណោម១០នាក់ដែលផ្ទុកមេរោគអេដស៍ មិនបានទទួលបានសេវាបង្ការពីម្ដាយទៅកូនកាលពីឆ្នាំមុន ។
លោកស្រីបានបន្តលើកឡើងថា អត្រាឆ្លងពីម្ដាយទៅកូននៅតែមានកម្រិតខ្ពស់ស្ទើរតែ១០ភាគរយ(៩,៩%)។ លើសពីនេះ ទៀត កុមារត្រឹមតែ៥៩% នៃអ្នកផ្ទុកមេរោគអេដស៍ ត្រូវបានគេធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ និងកំពុងទទួលការព្យាបាលនៅឆ្នាំ២០២២។
អ្នកស្រី Ongpin បាននិយាយថា៖ «ទិន្នន័យចុង
ក្រោយប្រាប់យើងថា យើងត្រូវតែផ្ដល់អាទិភាពក្នុងការលុបបំបាត់ការចម្លងមេរោគអេដស៍ពីម្ដាយទៅកូនជាបន្ទាន់ ដើម្បីធានាថាកុមារដែលឆ្លងមេរោគមិនត្រូវបានទុកចោល»៕